Visualizzazione post con etichetta gwleidyddiaeth. Mostra tutti i post
Visualizzazione post con etichetta gwleidyddiaeth. Mostra tutti i post

martedì, gennaio 17, 2017

Etholiadau Arlywyddol Ffrainc



Blwyddyn newydd dda!

Nos Iau ddiwethaf mi ges i sgwrs fach yn y dafarn am etholiadau Ffrainc. Mae pawb yn meddwl ei bod yn gwbl anochel y bydd Marine Le Pen yn cyrraedd yr ail rownd yn yr etholiadau arlywyddol a gynhelir ar 23 Ebrill eleni, ac i fod yn deg mae hwnnw’n fet go ddiogel, ynghyd â hithau’n colli yn y rownd derfynol. Mi fu’n fwriad gen i ysgrifennu pwt am etholiad Ffrainc ers rhai wythnosau – wedi’r cyfan, mae’n un o etholiadau pwysicaf y byd ac yn haeddu ymdriniaeth. Mi geisiaf gynnig hynny mewn modd mor gryno ag y gallaf. Ond peidiwch â darllen ymlaen onid oes gennych chi amser i’w sbario.

Rŵan, dydi o ddim y peth hawsaf imi wneud hyn; mae’r ffynonellau gorau, yn anochel, yn Ffrangeg a dwi methu ei siarad. Ond mae ‘na ddigon o gliwiau ar gael sy’n awgrymu y gallai ambell beth go annisgwyl ddigwydd yn yr etholiad hwnnw.

Mae’n annhebyg os ydych chi’n darllen hwn eich bod yn gwbl anymwybodol o’r sefyllfa wleidyddol yn Ffrainc ar hyn o bryd, ond dyma ei chrynhoi’n fras: mae’r polau piniwn yn awgrymu y bydd Marine Le Pen, arweinyddes y Front Nationale, a François Fillon o blaid Les Républicains, yn wynebu ei gilydd yn y rownd derfynol. Mae’r Parti socialiste, sef plaid Hollande (a fydd ddim yn sefyll) yn debygol o gael crasfa, gan o bosibl ddod yn bumed yn y rownd gyntaf y tu ôl i’r Front Gauche (plaid adain chwith eithafol) ac En Marche! sy’n fudiad newydd a sefydlwyd gan Emmanuel Macron, a arferai fod yn weinidog yn llywodraeth Hollande ond a’i gadawodd fis Awst i drïo’i lwc yn yr etholiad hwn. Gambl, yn sicr, ond mae’n debygol bod yr rheiny’n boblogaidd ac yn eithaf llwyddiannus y dyddiau hyn.

Er mwyn rhoi trefn i’r blogiad hwn, dwi am fwrw golwg gryno dros bedair plaid, sef pob un a enwyd uchod eithr y Front Gauche, cyn dod i gasgliad bras ar yr hyn dwi’n credu a allai ddigwydd.


François Fillon – Les Républicains

Roedd dewis Fillon yn sioc i’r system yn y lle cyntaf – Alain Juppé oedd y ffefryn clir i ennill yr enwebiad ond trodd y blaid am yr ymgeisydd sydd bellaf i’r dde wleidyddol. Llenwodd Fillon fwlch yng ngwleidyddiaeth y dde yn Ffrainc sydd wedi bod yn wag am gryn dipyn sef ceidwadaeth Gatholigaidd. Mae pleidleisiau i hynny ar y dde, ond mae ei feddylfryd economaidd yn Thatcheraidd sy’n wrthun mewn gwlad fel Ffrainc, lle mae traddodiad cryf o ymyrraeth lywodraethol yn economi’r wlad. Yn fras, mae ei apêl ym mhleidlais aml-ddewis y rownd gyntaf yn gyfyngedig. Ddiwedd y llynedd, fodd bynnag, fo oedd y ffefryn i gyrraedd yr ail rownd, bob amser yn yr 20au uchaf neu’r 30au isel yn y polau piniwn ac o flaen y lleill. Ond ers hynny, mae ei gefnogaeth wedi dirywio’n sylweddol. Cawsai 30% ar gyfartaledd ym mholau Tachwedd a Rhagfyr, ond fis yma mae o 4-5% yn is ac y tu ôl i Le Pen gan mwyaf.

Alla i ddim dweud fy mod i’n gwybod llawer amdano, ond ar y cyfan mae’n ymgeisydd digon anysbrydoledig ac yn yr etholiad hwn gallai hynny ei niweidio. Mae’n anodd ei weld yn peidio â chyrraedd yr ail rownd oherwydd ei gefnogaeth graidd, a gwelsom yn yr UDA ac yn y DU bwysigrwydd gefnogaeth galed: mae’n fwy llwyddiannus na chynghreiriau gwleidyddol llac.

Gallai ei geidwadaeth ar faterion fel mewnfudo ennill cefnogaeth oddi wrth Le Pen, ond gall ei safbwyntiau ar yr economi, yn galw am ddadreoleiddio ar raddfa enfawr, atal pobl rhag pleidleisio drosto – yn enwedig wrth droi wrth Le Pen sy’n agosach at y canol Ffrengig yn yr ystyr hwnnw. Ac mae’n annhebygol o hudo’r rhai o’r dosbarth gweithiol – sosialwyr traddodiadol –sy’n troi’n gynyddol at y Front Nationale.


Marine Le Pen – Front Nationale

Mae’n rhagdybiaeth gyffredin ers sbel y bydd Marine Le Pen yn cyrraedd yr ail rownd. Mae hi’n gyson ymhlith y ddau uchaf ac mae’r Front wedi bod yn ennill cefnogaeth dan ei harweinyddiaeth yn gyson, er bod system etholiadol (annheg) Ffrainc yn eu hatal rhag ennill seddi ar y cyfan. Yn wir, â phopeth sydd wedi digwydd y llynedd, mae’n anodd ei diystyru. Ond mi wna i ddarogan yn gwbl hyderus nad Marine Le Pen fydd arlywydd nesaf Ffrainc.

Yr hyn efallai nad ydym ni y tu allan i Ffrainc wedi amgyffred ydi hyn: mae gan y Front broblemau. Gyda’r banciau yn gwrthod benthyca arian i’w hymgyrch, mae Le Pen wedi gorfod troi at gwmni ei thad am fenthyciad o £5.2m; rhywbeth sydd am fwrw amheuaeth dros ei pherthynas â’i thad. Mae wedi ceisio ymddieithrio rhagddo’n fwriadol i ehangu apêl y blaid, ond mae amheuon am ei didwylledd wrth wneud hynny yn sicr am ail-godi. Mi gollodd achos llys y llynedd pan y’i gelwid yn “ast ffasgaidd” gan gomedïwr ac y ceisiodd ei siwio. Fydd ei hymwelid diweddar â Trump Tower fawr o help ychwaith – mae Trump yn amhoblogaidd yn Ffrainc ymhlith bron pawb. A bydd ei hedmygedd cyson o Putin efallai fawr o help.

Y mae craciau yn y Front Nationale, a dwi ddim yn argyhoeddedig y bydd pobl yn eu hanwybyddu. Ni waeth i chi weiddi am Trump na Brexit yn hyn o beth: mae Ffrainc yn wlad wahanol; ac yn draddodiadol dydi’r blaid ddim wedi gwneud yn well mewn etholiadau na mewn polau. Hynny ydi, dydi’r pleidleiswyr distaw lu a drodd allan i bleidleisio yn 2016 mor ddistaw yno. Ni ragwelaf sioc dawel ym mhleidlais Ebrill; mi fyddan ni’n gwybod ymlaen llaw sut eith hi.

Gallai Fillon ddenu rhai o’r bobl ar y dde a fyddai’n pleidleisio drosti (tanciau ar y lawnt ac ati) ond gallai eraill effeithio ar ei phleidlais. A waeth i ni gofio, mae pleidlais Le Pen, fel Fillon, yn y polau piniwn tua 5% i lawr ar yr hyn yr oedd yn ei gael ym mis Tachwedd. Tuedd, a thuedd na ellir ei hanwybyddu.

Wrth gwrs mae pethau a allai ddigwydd rhwng rŵan a mis Ebrill a allai atgyfnerthu ei chefnogaeth, yn eu plith ymosodiad terfysgol arall. Ond ni all neb ddarogan hynny.


Partie socialiste

Pwt yn unig a roddaf i’r blaid sosialaidd. Maen nhw ar chwâl, a fyddan nhw ddim yn cyrraedd yr ail rownd, ond gallai eu dylanwad ar bwy sy’n cyrraedd fod yn hollbwysig. Yn syml – petai Manuel Valls yn ennill mae’n debyg y bydden nhw’n ennill tua 10% - 15% o’r bleidlais (gyda’r uchaf ar y raddfa honno’n annhebygol). Petai un o’r lleill yn ennill gallai fod yn hanner hynny. Debyg na gŵr o’r enw Arnaud Montebourg ydi’r ffefryn i ennill yr enwebiad.

P’un bynnag, gyda’i gobeithion yn rhacs waeth pwy sy’n ennill un o enwebiadau mwyaf anobeithiol Ewrop ar y funud, mae posibiliad cryf y bydd nifer o’r rhai fyddai’n pleidleisio dros y sosialwyr yn ailystyried eu pleidlais rownd gyntaf. O’u plith nhw, mae pleidleisio dros Le Pen neu Fillon yn y rownd gyntaf fwy na thebyg yn amhosibl. Ond, yn strategol, mae un person y gallent bleidleisio drosto a allai atal y ddau...


Emmanuel Macron - En Marche!

A dyma ni, y ffactor rhyfedd, annisgwyl yn yr etholiadau arlywyddol, Emmanuel Macron. Mae’n ifanc, yn siaradwr da, yn frwdfrydig, ac er ei fod yn rhan o’r llywodraeth flaenorol dydi o heb fwrw cysgod gormodol drosto chwaith. Mewn polau piniwn mae un peth yn bwysicach na chanrannau – sef tueddiadau.

Ac yn wir, mae’r duedd i Macron yn un sy’n llawn haeddu sylw. Yn wahanol i Fillon a Le Pen, cynyddu mae ei bleidlais o’n gyson. Mae Macron o fewn pellter taro i’r ddau. Gwnaeth un arolwg barn a gynhaliwyd fis yma ei roi o flaen Le Pen yn y rownd gyntaf. Yr amod, os liciwch chi, oedd nad oedd y Partie socialiste yn dewis Valls. Ond, fel y dywedais uchod, hyd yn oed os gwnân nhw hynny, dydi o ddim y tu hwnt i bob cred y gallai nifer o bleidleiswyr y blaid honno droi ato er mwyn cael rhywun sydd ddim ar y dde yn yr ail rownd. Mae’n bosib, er yn llai tebygol, y gallai rhai o bleidleiswyr y Front Gauche wneud yr un peth. Byddai o’n wirion i beidio ceisio apelio atynt. A dydi o ddim yn wirion.

Cryfder Macron, yn fy marn i, ydi ei ddiffyg syniadaeth wleidyddol. Dydi o ddim yn ei ddiffinio ei hun yn nhermau hynny; gallai fod yn gryfder eithriadol. Rydyn ni eisoes wedi gweld hyn yn digwydd, o Trump yn UDA i’r M5S yn yr Eidal (heb sôn am bleidiau llwyddiannus fel un Merkel yn yr Almaen sydd wastad wedi ffafrio ymarferoldeb dros syniadaeth). Dwi’n gwbl argyhoeddedig na’r duedd wleidyddol sydd ohoni, ymhlith mudiadau llwyddiannus, ydi symud o ideolegau pendant i sefyllfa fwy hyblyg. Mae o’n boblyddwr (y gair Cymraeg crap am populist) o fath.

Rydyn ni’n cyfateb y gair poblyddiaeth i’r adain dde yn aml ond mae hyn yn hollol anghywir; ddadleuwn i mai ystyr poblyddiaeth gyfoes ydi, yn syml, y reddf i ddweud y peth iawn ar yr adeg iawn yn y ffordd iawn er mwyn ennill grym, heb fod yn gaeth i ideoleg. Ac i’r graddau hynny, efallai bod lle i ddadlau bod Le Pen yn fwy o ideolegwr na phoblyddwr. Macron, nid Le Pen, sy’n dilyn ôl-troed pobl a mudiadau diweddar sy’n amrywio o Trump i’r M5S i Syriza i’r SNP.

Ategir hynny efallai gan y ffaith fod Ewrop, yn ôl polau piniwn diweddar, wedi troi’n sylweddol fwy o blaid yr UE, ym mhob gwlad gan gynnwys Ffrainc. Dydi o ddim yn gyd-ddigwyddiad fod Le Pen wedi bod yn llai gelyniaethus at Ewrop yn ddiweddar, na bod Macron yn ffyrnig o’i phlaid.

Gan ddweud hynny, mae ganddo un anfantais a allai fod yn dyngedfennol – does ganddo fo ddim sail gadarn i’w gefnogaeth, yn wahanol i Fillon a Le Pen. Bydd unrhyw darfu ar ei fomentwm o bosib yn lladd ei gyfleoedd.


Casgliad

Mae cynifer o gwestiynau i’w hystyried wrth ddod i unrhyw gasgliad am beth allai ddigwydd yn Ffrainc. Pwy ydi’r ymgeisydd mwyaf poblogaidd fel unigolyn? Faint o bleidleisiau y gall Fillon eu dwyn oddi ar Le Pen, os o gwbl? Pa mor feddal ydi’r gefnogaeth i Macron? Ydi pleidleiswyr ar y chwith am droi ato i atal y ddau arall? Ac un ffactor difyr ydi François Bayrou – rhywun sy’n ei roi ei hun yng nghanol y sbectrwm gwleidyddol, er sy’n Gatholig pybyr, ac sy’n ymgeisydd cyson mewn etholiadau arlywyddol ond sydd heb ddatgan unrhyw fwriad i sefyll. Byddai ei gefnogaeth o i Fillon neu Macron yn gallu bod yn dyngedfennol, os yw’n ei rhoi.

Fy nheimlad i ydi hyn: mae Le Pen (os na ddigwydd ffactorau allanol) wedi colli ei chyfle a’i momentwm. Mae cefnogaeth Fillon yn ddigon cadarn ac yn annhebygol o ostwng mwy. Gall Macron ddenu pleidleisiau o du mwy o ffynonellau na nhw. Dwi’n meddwl y bydd yn llwyddo i wneud hynny, gan wynebu François Fillon yn yr ail rownd, gyda Le Pen yn colli allan ar y cyfle hwnnw o drwch blewyn.

Ond ddyweda i ddim mwy na hynny!

lunedì, settembre 19, 2016

Galw Ras Arlywyddol UDA 2016


Un o’r pethau sydd wir yn siomedig am sylwebaeth wleidyddol Gymreig ydi ei bod bron yn gyfan gwbl, boed yn y cyfryngau neu ar-lein, yn ymwneud â Chymru, a hyd yn oed bryd hynny ‘sneb yn sticio’u pennau allan i ddarogan dim. Iawn, gêm wirion ydi darogan gwleidyddol ond mae o dal yn hwyl i’w ddarllen ac mae ‘na werth iddo; ac os na all ein harbenigwyr wneud hynny, pwy all? Ond, un peth sy’n wirioneddol siomedig yng Nghymru a’r Gymraeg ydi’r diffyg llwyr o drafod gwleidyddiaeth ryngwladol ar wahân i ddarnau barn. A dyna’r rant o’r ffordd.

Bron blwyddyn yn ôl, ysgrifennais flogiad ar y ras arlywyddol yn UDA, yn datgan fy mod i’n meddwl bryd hynny fod gan y Gweriniaethwyr fantais. Rŵan, er fy mod i wedi cwyno am ddiffyg darogan uchod, mae’r hyn sydd wedi digwydd dros y môr wedi dangos pam fod pobl mor amharod i wneud hynny! Ond mae’n ras yn rhy ddifyr i’w hanwybyddu.

Dydw i ddim am roi fy marn ar y ddau ymgeisydd yma; dwi’n gwneud hynny ar Twitter a fedra i ddim dioddef y naill na’r llall. Ond rhaid trafod deinameg y peth. Waeth pwy aiff â hi, bydd arlywydd nesaf UDA yn rhywun y mae’r rhan fwyaf o’r wlad ddim yn ei hoffi. Y mae’r ddau ymgeisydd rywsut yn ffwndro; mae’r pethau amhriodol a ddywed Trump yn effeithio arno’n ysbeidiol (dim ond iddo fownsio’n ôl yn ddi-ffael) – y cwestiwn mwyaf o’i ran o ydi a fydd yn dweud y peth anghywir yn rhy hwyr yn y dydd, gan beidio â rhoi cyfle i Clinton ei distrywio’i hun unwaith yn rhagor a throi ras sy’n edrych yn gyfforddus eto’n agos. Dwi’m yn cofio ras wleidyddol o unrhyw fath sy’n ymdebygu i’r peth: mae’r ddau’n ffodus eu bod yn eu hwynebu ei gilydd, achos prin y byddai ganddynt gyfle yn erbyn unrhyw un arall.

Serch hynny mae Clinton yn mynd drwy gyfnod gwael iawn, iawn. Roedd ei sylwadau “basket of deplorables” am gefnogwyr Trump yn rhyfeddol o annoeth. Mae etholiadau, fel Romney yn 2012, ond yn ddiweddarach o blith ymgyrchwyr aros yn refferendwm y DU, wedi dangos pa mor beryglus ydi gwawdio hyd yn oed ran o’r etholwyr fel hynny. Yn wir, mae’n tueddu i fod yn dyngedfennol. Roedd y ‘datgeliad’ yn ddiweddarach i Clinton ddioddef o niwmonia, a bod hi heb ddweud y peth yn gynharach, yn atgyfnerthu’r ddelwedd anonest ohoni, ynghyd â’r ffaith iddi wella’n rhyfeddol o gyflym am rywun a gawsai gyflwr sy’n tueddu i gymryd wythnosau i wella ohono (eto, mae’n drewi o anonestrwydd, cas beth pleidleiswyr). Ac, waeth beth fo’r manylion, mae’r newyddion heddiw bod un o fomwyr Efrog Newydd o Afghanistan fwy na thebyg am helpu Trump, a hyd yn oed gyfiawnhau i raddau rhai o’r pethau mae’n eu dweud.

Dwi’n meddwl y gallai’r newyddion hwnnw fod yn dyngedfennol hefyd. O ystyried fod terfysgaeth eisoes yn fater mor bwysig i bobl yn yr etholiad hwn waeth beth fo’u lliwiau gwleidyddol, mae’n anodd gweld hyn yn lleddfu ar hynny.

Mae gan y ddau hefyd fantais sydd hefyd yn anfantais iddynt. Mae gan Trump graidd brwd drosto ond y tu hwnt i hwnnw mae pethau’n anos iddo. Mae craidd Clinton yn llai brwd i’w weld ond mae ei hapêl – hynny sydd ganddi – efallai’n fwy. Y mae diffyg brwdfrydedd dros y ddau felly’n bwrw amheuaeth dros y canlyniad terfynol.

Mae’r polau cenedlaethol o fis Medi yn awgrymu bod Clinton ar y blaen o lai na 2% (a hynny mewn ras ddwyffordd). Mae’n eithaf difyr fod ymgyrch y Libertariad Gary Johnson i’w gweld yn ei niweidio hi yn fwy na’r Gweriniaethwyr, ond mae’n annhebygol o newid canlyniad yr etholiad mewn difrif. Dyma fy map hyfryd (a wnaed diolch i www.270towin.com) o’r sut aiff pethau pe cynhelid yr etholiad heddiw. Y lliwiau tywyll ydi’r taleithiau sicr a’r rhai golau ydi’r rhai sy’n dechrau corlannu i un ochr.



Rŵan, dydi hwn fawr fwy na fi’n craffu ar bolau a darllen erthyglau dirifedi dros y mis diwethaf, ond mae mantais ddiamheuaeth gan Clinton yma. O ran ‘pleidleisiau etholiadol’ (faint mae bob talaith ‘werth’) mae rhai pwysig fel Minnesota a Pennsylvania wedi dechrau troi’n lasach yn ôl yr arolygon barn. Ar y llaw arall mae rhai fu’n las gynt, fel Ohio ac Iowa’n dechrau troi’n goch. Os ydych chi’n meddwl pam fod rhai yn y de’n goch golau, mae’n fwy achos diffyg data na dim. Hefyd gyda Georgia er enghraifft, jyst uwch Florida, mae’n rhywle y mae’r Democratiaid yn od o hyderus ond, i fod yn onest, maen nhw’n annhebygol iawn o’i chipio; yn enwedig gan eu bod wedi bod yn dweud hynny ers blynyddoedd, a’u bod hefyd wedi dweud pethau tebyg am Texas ac Utah (lle cafodd y Gweriniaethwyr 73% o’r bleidlais yn 2012) dros y mis diwethaf.

Yr unig le heb ddarogan uchod ydi Florida lle mae pethau’n agos iawn. Ond mae Florida’n ddifyr. Mae ‘na gymuned Sbaenaidd gref yno; un sy’n fwy tebygol o gefnogi’r Gweriniaethwyr na gweddill UDA yn draddodiadol (mae Rubio ymhell ar y blaen i’w wrthwynebydd Democrataidd yn y ras Seneddol gyda llaw). Ond mae’n amlygu un broblem gyffredinol i’r Democratiaid; mae nifer y pleidleiswyr cofrestredig yn llawer, llawer is ymhlith pobl Sbaenaidd, a phobl dduon hefyd, nag ymhlith pobl wynion. Mae’n bwysig, bwysig nodi nad ydi’r polau fel arfer yn adlewyrchu hyn.  

Rhaid hefyd gynnwys y ffactor Trympwyr Tawel; rydyn ni’n cael yr un ffenomen yma gyda’r Ceidwadwyr. Faint o’r rheiny sydd yn UDA? Er, mae’n ddigon tebyg yn yr etholiad hwn fod digon o bobl wnaiff bleidleisio dros Clinton sy ddim eisiau cyfaddef hynny chwaith!

Ond beth petai’r duedd raddol, flêr at Trump yn parhau? Rŵan, darogan gweddol ddi-sail ydi’r fath beth, ond o ystyried popeth dwi’n meddwl ei bod yn deg gwneud y fath ddarogan, o ystyried popeth y soniais amdano ar ddechrau’r blog. Beth am inni roi gogwydd cyffredinol oddi wrth Clinton i Trump, ar frig uchaf y margin of error sef 3%? Ffantasïol? Braidd. Ond ceisio cyfleu rhywbeth ydw i yma.



Wrth gwrs, nid dweud ydw i fod yr uchod am ddigwydd; mae gogwydd o 3% o Clinton i Trump yn annhebygol ond feiddiwn i ddim â dweud amhosibl, hyd yn oed os oes amrywiaeth sylweddol rhwng y taleithiau. Ond yr hyn dwi’n ceisio’i gyfleu gyda’r uchod ydi hyn: byddai gogwydd bach iawn yn gwneud pethau’n anos o lawer i Clinton, gan ddod â thaleithiau annisgwyl i mewn i’r gêm. Ydi, mae’n anodd gweld llefydd fel Michigan a Wisconsin yn pleidleisio dros Trump, ond dydy pethau ddim yn amhosibl.

Yn fras, dyma 10 pwynt i’w hystyried:


  1.  Mae Clinton yn ymlwybro i lawr yn y polau; mae Trump yn ymlwybro i fyny. Yng nghyfartaledd data polio cenedlaethol diweddaraf Real Clear Politics, mae Clinton lai nag 1% ar y blaen.
  2. Mae neges Trump, yn enwedig am bethau fel TTP, yn taro tant gwirioneddol yn America ganol. Ac mae’n bwysicach i bobl weld eu bywydau unigol nhw’n gwella nag unrhyw beth arall. Dydi Clinton ddim yn taro tant neb.
  3. Clinton ydi’r sefydliad gwleidyddol sy’n cael cic ddiamheuaeth ym mhedwar ban byd ar y funud.
  4. Er bod mantais enfawr gan Clinton ymhlith pobl o dras Sbaenaidd, mae’r lefelau cofrestru i bleidleisio’n llawer is yn eu plith.
  5. Mae ganddi hefyd fantais fawr ymhlith pobl dduon, ond mae’n annhebygol o sicrhau’r un lefel o gefnogaeth yn eu plith ag y gwnaeth Obama waeth beth wnaiff Trump.
  6. Gyda’i gilydd mae pobl dduon a phobl o dras Sbaenaidd tua 28% o’r boblogaeth. Mae pobl wynion yn 64% gyda’r trwch yn cefnogi’r Gweriniaethwyr. Os bydd y nifer sy’n pleidleisio’n uwch yn gyffredinol y tro hwn, bydd yn debygol, er gwaethaf popeth, o ffafrio’r Gweriniaethwyr.
  7. Efallai bwysicaf oll, mae Trump wedi hen gyrraedd y pwynt lle nad oes neb yn synnu arno, waeth pa mor stiwpid, anonest neu wirion ydi o. Mae’r canfyddiad o Clinton fel dynes gymwys – sef bron yr unig beth o’i phlaid – wedi dadfeilio’n ddifrifol.
  8. Y Trympwyr Tawel y soniais amdanynt uchod. Faint ohonyn nhw sydd yno?
  9. Mae Trump eisoes wedi chwalu pob rheol wleidyddol synhwyrol at ennill ... ac wedi ennill.
  10. Ac yn olaf, pwynt difyr iawn sy’n cael ei golli: do, cafodd Obama bum miliwn o bleidleisiau’n fwy na Romney yn 2012, ond mae UDA yn enfawr. Canran ei fuddugoliaeth oedd 3.9%. Landslide nid oedd.


Pwy ag ŵyr beth fydd yn digwydd nesaf yn y ras? Amhosib dweud; gwirioneddol amhosib. Ond taswn i’n ddyn betio, ac er gwaetha’r ffaith na Clinton ydi’r ffefryn (mewn sawl ffordd, yn enwedig os edrychwch eto ar y map cyntaf yn y blogiad hwn, y ffefryn clir), mi fyddai fy mhres i ar Y Donald.

Dwi’n ei galw hi.