Visualizzazione post con etichetta digalon. Mostra tutti i post
Visualizzazione post con etichetta digalon. Mostra tutti i post

domenica, settembre 21, 2014

Cyflwr cenedlaetholdeb yng Nghymru

Dydw i ddim am ddadansoddi refferendwm yr Alban. Fyddai o’n cymryd yn rhy hir, a dwi, fel nifer ohonoch, yn gwbl ddigalon ynghylch y peth. Ond o leiaf o ran yr Alban dwi’m yn gwbl anobeithiol. Daw eto refferendwm i’r Alban, ac os dim arall bydd y newidiadau demograffig yn ei gwneud yr un hwnnw’n haws ei ennill. Er, mae rhywun yn amgyffred y bydd y sefydliad Prydeinig yn fwy parod at hwnnw ac efallai’n llai amaturaidd y tro nesaf o’r cychwyn cyntaf.

Ta waeth, Cymru, nid yr Alban, sy’n bwysig i mi. Dwi’n rhyw deimlo fod yn rhaid i’r Alban ennill annibyniaeth i Gymru ei dilyn, ac eto dydw i ddim yn gwbl sicr y gwnaiff am lu o resymau, o’n demograffeg i’n diffyg hunanhyder. Ond yn fwy na hynny, y broblem ydi’r arweinyddiaeth wleidyddol ymhlith cenedlaetholwyr Cymru.

Dwi’n un o’r bobl ddiflas ‘na sy’n hoffi trafod gwleidyddiaeth a dwi’n ddigon ffodus i nabod pobl eraill sy’n licio gwneud hynny hefyd. Felly poetsh o feddyliau’n deillio o sgyrsiau lu dros fisoedd maith ydi’r blogiad hwn mewn difrif. Cyffrowyd nifer ohonom gan yr hyn sy wedi bod yn digwydd yn yr Alban dros y flwyddyn ddiwethaf, a pham lai? Achos y gwir ydi ein bod wedi gorfod troi at yr Alban i gael rhywbeth i wenu amdano. Yr ymdeimlad amlycaf ymhlith cenedlaetholwyr yng Nghymru ydi digalondid llwyr, yn ymylu ar anobaith.

Mae ‘na lu resymau dros hyn, ond nid o’n cymharu ein hunain â’r Alban ond edrych ar Gymru ei hun. Mae’n sgwrs y dylid bod wedi’i chael ers talwm. Efallai dyma’r amser i wneud hynny. Y mae dwy agwedd arni. Hon yn fras ydi’r gyntaf.

Y broblem fwyaf ydi bod y blaid Lafur wedi llwyddo i ddominyddu bywyd cyhoeddus yng Nghymru. Bron yn gyfan gwbl. Mae Llafurwyr lond y lle yn uchaf swyddi cyhoeddus ein gwlad boed yn y wasg, yn y cyfryngau, yn y gwasanaeth sifil, yn yr Undeb Rygbi – mae hyd yn oed ein Comisiynydd Iaith aneffeithlon yn Llafurwraig ronc. Does ‘na ddim craffu ar lywodraeth o’r herwydd.
 
Daw’r diffyg craffu mwyaf o du’r BBC, y mae llawer ohonom yn gwybod nad yw’n fwy nag ymerodraeth Lafuraidd waeth bynnag. A phan mae straeon sy’n peri embaras i’r Llywodraeth yn torri maen nhw’n gwybod sut i ddelio â’r peth - maen nhw’n cyflogi’r rhai sy’ngyfrifol amdanynt (cofnod 2.5).
 
Yn gryno, mae’r sefydliad Cymreig – yn wahanol i fod yn grachach cenedlaetholgar (chwedl Llafur) – ddim mwy nag yn hierarchaeth Lafur gwbl, gwbl lwgr a hynod bwerus. Mae ‘na genedlaetholwyr neu Geidwadwyr yno hefyd, ond fel rheol maen nhw’n cael eu cadw i’r cyfryngau Cymraeg ac ymhell wrth y swyddi mawr eraill. Mae’n sefyllfa afiach sy’n llawn haeddu ei chymharu â gwladwriaeth Sofietaidd.
 
Ond mewn gwlad sy’n cael ei sathru a chael tlodi economaidd, diwylliannol a deallusol wedi’i orfodi arni, pa syndod nad oes neb yn sylwi, ac nad oes ots ganddyn nhw chwaith.  Y mae gorthrwm yn glyfar, a thydi ffydd, cariad a gobaith ddim hanner digon i’w drechu.

*             *             *

O du un lle yn unig, y tu allan i’r cyfryngau annibynnol Cymraeg eu hiaith bychain, y daw craffu, sef ymhlith gwrthbleidiau’r Cynulliad. O, mam bach. ‘Motsh gen i am y Ceidwadwyr na’r Democratiaid Rhyddfrydol – a dwi’m yn nabod fawr neb sy’n eu cefnogi – ond mae’r anobaith llwyr ymhlith cynifer o genedlaetholwyr pan ddaw hi at Blaid Cymru yn rhywbeth dwi wedi’i glwad dro ar ôl tro ar ôl tro ers misoedd. Tystiolaeth anecdotaidd ydi hynny, dwi’n deall, ond maen nhw’n mynd o’r Siôr i’r Cornwall a thydi o’m yn gwyno er mwyn cwyno chwaith. 
 
Dywed nifer fod grŵp Cynulliad Plaid Cymru yn fwy galluog, mewn rhai ffyrdd, na’r un Llafur.  Mae’r llywodraeth Lafur bresennol yn rhyfeddol o wael. Dylai unrhyw un ag unrhyw allu gallu manteisio ar sefyllfa o’r fath. Y broblem ydi dydi Plaid Cymru jyst ddim efo’r gallu hwnnw. 
 
Glywais i echnos y berl mai “problem Plaid Cymru ydi ei gwleidyddiaeth a’i gwleidyddion” - gallai neb fod wedi taro’r hoelen ar ei phen yn well. Gallwn fynd i drafod ei gwleidyddiaeth am oes pys, ond wna i ddim. Jyst mynegi anobaith fod y rhai yn uwch swyddi allweddol Plaid Cymru i gyd yn ffeministiaid blin, asgell chwith diddim sy’n dilyn gwleidyddiaeth blentynnaidd a heb ronyn o allu deallusol na greddf wleidyddol. A dyna fi wedi ei dweud hi.
 
Ond o ran ei gwleidyddion – mae hon yn broblem wirioneddol gan Blaid Cymru ar hyn o bryd. Allan o’r 11 aelod cynulliad sydd gan y Blaid, a dwi ddim am enwi neb, ond pedwar fyddwn i’n dweud sy’n haeddu bod yno. O’r pedwar sy’n deilwng, un yn unig sydd efo’r gallu i arwain y Blaid (a thydi’r person hwnnw ddim yn ei harwain, gyda llaw). Byddai o leiaf dri AC Plaid Cymru yn ffodus bod yn gynghorwyr sir petaent yn aelodau o’r SNP. A ffyc mi, fyddwn i’m yn meiddio adrodd rhai o’r straeon (o ffynonellau dibynadwy) dwi’n eu clywed am rai o’u ACau nhw, ond mae rhai ohonynt nid llai na’n ffycin disgrês.
 
Gyda llaw, mae hynny’n mynd am y pleidiau eraill hefyd. Mae ‘na ddigon o ACau y mae’n rhyfeddol eu bod yn gallu sefyll heb sôn am sefyll etholiad, ac mae pob un ohonynt yn warthus. Ond y broblem i Blaid Cymru ydi nad ydi hi’n gallu eu disodli achos dydi hi fawr gwell ei hun. Lwcus ‘mod i ddim yn ddigon thic i enwi neb, de?
 
Wir-yr. Tra bod yr SNP yn llunio dadleuon economaidd cadarn a manwl, yn creu gweledigaeth, mae Plaid Cymru’n dweud wrthon ni y gallwn ni gael ein hysbrydoli gan Dîm Cymru Gemau’r Gymanwlad ac yn trafod “economic levers” amhenodol. Synnwn i ddim fod yr SNP wedi ochneidio’n ddwfn o weld bod rhai o genedlaetholwyr Cymru’n dod fyny i’w helpu yn y refferendwm. Mae’r peth yn embaras. 
 
*             *             *

Deilliodd y blogiad hwn nid am fy mod i’n chwerw am ganlyniad yr Alban, er dwi’n siŵr ei fod yn swnio felly. Daw o siarad eithaf dwfn efo cymaint o gyd-genedlaetholwyr, y rhan fwyaf â syniadau a syniadaeth wahanol i mi, dros fisoedd maith. 
 
Fydd rhai ohonoch sy wedi cyrraedd y pwynt yma yn y blogiad hwn yn rhannu’r gofidion hynny. Ond mae’n cymryd deryn glân i ganu, a bydd eraill yn meddwl yn ddig “be ffwc wyt ti’n neud ond am gwyno dros y we, yn ddiffiniad perffaith o keyboard warrior?”. Ac mi fyddech chi’n iawn i ofyn hynny.
 
Ond dyma’r broblem sy gen i. Dwi ddim yn gwybod beth allwn i wneud – ond yn fwy na hynny dwi’m yn gwybod beth y gellid ei wneud. ‘Sgen i ddim syniad. Dwi’n nabod pobl llawer, llawer clyfrach a llawer mwy deallusol na fi a bron yn ddieithriad maen nhw hefyd wedi cyfleu’r un peth. ‘Sneb yn gwybod beth i’w wneud, er ein bod ni’n gwybod beth ydi’r broblem. Mae ‘na bob math o atebion i’w cael: mae rhai wedi dweud cael mewn i’r swyddi allweddol cyhoeddus hynny drwy ryw fodd, eraill yn crybwyll fod angen ysgubo Plaid Cymru ymaith gan blaid genedlaetholgar arall, eraill yn dweud nad gwleidydda ydi’r ateb, rhai yn dweud bod angen mudiad llawr gwlad anwleidyddol. Digonedd yn gweld dim gobaith o gwbl.
 
Fel y dywedais, o’m rhan i, ‘sgen i ddim clem pa un sydd gywir, os unrhyw un.
 
Dwi dal er popeth, dwi’n meddwl, yn meddwl mai Plaid Cymru ydi’r ateb gorau. Ond mae angen arni strategaeth eang - mae angen cyflafan go iawn oddi mewn i’r Blaid ei hun i waredu’r sbwriel sydd wedi’i gasglu dros gyfnod o ddegawd a mwy, mae angen iddi ffeindio ffrindiau yn y sefydliadau Saesneg Llafur hynny i ddylanwadu, mae angen iddi lunio glasbrint manwl iawn o Gymru fel y mae ac fel y gallai fod, mae angen iddi wirioneddol, wirioneddol ail-argyhoeddi ei chefnogwyr traddodiadol ei bod yn dal yn driw iddynt (efallai cyn hyd yn oed dechrau meddwl am ehangu i’r ardaloedd Seisnig h.y. back to step one), mae wir angen arni wleidyddion gwell (a mentrwn i ddweud gweithwyr mewnol gwell) ac yn olaf ac yn bwysicaf rhaid iddi fod yn gwbl, gwbl ddigyfaddawd a didostur wrth ymosod ar Lafur yng Nghymru.
 
A Duw ag ŵyr, jyst ella wedyn fydd ‘na lygedyn o obaith.

venerdì, maggio 07, 2010

Post Mortem

Felly dyna ni. Dwi’n sobrach ond yn glwyfedig ar y diawl. Nid y fi fydd yr unig un.

Petawn i’n Llafurwr fe fyddwn yn fodlon fy myd heddiw yng Nghymru fach. Collodd Llafur bedair sedd ledled Cymru, ar flwyddyn ei chwâl mawr. Roedd y canlyniad o Flaenau Gwent yn anhygoel, a Gogledd Caerdydd hefyd yn drawiadol. Y wers? Roeddem o’r farn fod y dyddiau hynny lle cefnogai Cymru Lafur pan fo’i chefn at y wal ar ben ac y byddai pobl yn dweud ‘rydych chi ‘di gael un cyfle yn ormod’ ar ben – roedden ni’n anghywir. Megis anifail clwyfedig, brwydrodd Llafur yn ôl. Dydi Cymru heddiw fawr wahanol i Gymru ddoe o ran y ffaith bod goruchafiaeth Llafur yn parhau.

Seddau, nid pleidleisiau, sy’n bwysig. Roedd tacteg Peter Hain yn sbot on.

Fydd y Ceidwadwyr wrth eu boddau ar Faldwyn ond ar wahân i hynny dylen nhw fod yn siomedig i bob pwrpas. Mae peidio â tharo’r ffigurau dwbl yn wael – ac yn fy marn i roedd peidio ag ennill Dyffryn Clwyd yn canlyniad gwael. Yn wir, pylu wnaeth ymdrech y Ceidwadwyr yn rhai o’r seddau yr oedd yn rhaid iddynt eu cipio ac ar ôl y post mortem, bydd y blaid las ychydig yn siomedig â’r canlyniad.

Bydd y Dems Rhydd yn siomedig iawn, ond roedd y gogwyddau atynt mewn rhai llefydd yn dda. Gallwn ddweud heddiw, er enghraifft, nad yw Merthyr Tudful yn sedd Lafur ddiogel, oherwydd y Rhyddfrydwyr. Roedd colli Maldwyn yn ergyd drom, ond roedd y fuddugoliaeth yng Ngheredigion yn swmpus.

A Phlaid Cymru? Siom enfawr, a does modd ei sbinio. Roedd Arfon yn agosach na’r disgwyl. Byddai rhywun wedi disgwyl i’r Blaid wneud yn well yn Nwyfor Meirionnydd hefyd. Ond roedd gwaeth o lawer. Roedd colli pleidleisiau ar Fôn ar adeg y mae’r blaid Lafur yn hynod amhoblogaidd yn echrydus. Ond yr hyn a frifodd oedd y ffaith syml hon: yn ystadegol, dydi Ceredigion ddim hyn yn oed yn sedd darged i Blaid Cymru ar gyfer etholiad nesaf San Steffan. Darllenwch hynny eto os hoffech, fydd o ddim llai poenus! Dwi’n meddwl bod pleidlais mewnfudwyr yn sicr wedi cael dylanwad – watch out am ystadegau’r cyfrifiad nesaf yng Ngheredigion, fydd y boen o'i cholli i'r Rhyddfrydwyr yn ddim o'i gymharu â'i cholli i'r iaith.

Felly dyna ni am ychydig. Mae’r Torïaid yn dyfod, gyda chymorth y Rhyddfrydwyr dwi’n amau’n gryf. Bydd y toriadau yn llym a’r amser i ddod yn galetach nag y gallasai wedi bod. Ac er gwaethaf pob dadl a thrafodaeth, y gwir plaen yw nad ydi pobl Cymru wedi pleidleisio i amddiffyn eu hunain rhag hynny.

Cymru fach, you’ve asked for it. A dwi’m yn teimlo sori drosot fymryn.

mercoledì, gennaio 27, 2010

Newidiadau mawrion bywyd

“Myn sbienddrych i,” ddywedodd y Dwd, gan droi ataf a bron fy nharo oddi ar y gwely gyda’i thrwyn enfawr, “dan ni’n edrych yn hŷn”. Cyn i mi fynd ymlaen dylwn egluro digwydd bod ar y gwely er mwyn mynd drwy hen luniau prifysgol yr oeddem. Roedden ni ar fin mynd am dro i ASDA ond roeddwn i wrthi’n trefnu dillad i roi i elusen, sef sanau gan fwyaf, wyddoch yn y bagiau hynny a ddaw i’ch tŷ bob hyn a hyn ac fe’u cesglir yn nes ymlaen. Rhoes y Dwd ffrae i mi am hyn, gan ddweud eu bod nhw’n cwyno eisoes bod pobl yn defnyddio siopau elusen fel biniau dillad ac na werthfawrogid fy hen slipars llychlyd.

Basdads anniolchgar, feddyliais i, cyn eu rhoi nhw’n y bag yn barod i fynd i’r siop, a throi at y lluniau ennyd.

Am flynyddoedd ar ôl brifysgol roeddwn i’n erfyn am fynd nôl. Dwi wedi pasio hynny rŵan, newidiwn i mo ‘mywyd ar y cyfan, er y byddai ambell fis nôl yn Senghennydd yn codi ‘nghalon. Ond ‘rargian, roedd ‘na olwg ar y rhan fwyaf ohonom. Mae’r wynebau ffres, opstimistaidd wedi troi’n fodlon ac mor amlwg, amlwg hŷn, a’r ddillad ‘smart’ yn edrych yn unrhywbeth ond am hynny – mae byd o wahaniaeth rhwng deunaw oed a chanol yr ugeiniau.

Erbyn hyn, gofia’ i ddim sut beth oedd bod yn naw stôn na chael gwallt trwchus. Gas gen i’r gwallt tenau a etifeddwyd gan fy Mam. Dyddiau da yw dyddiau fu. Mae’r newid yn rhywun o adael ysgol fawr i ddechrau’r ugeiniau yn anferthol – o fynd i brifysgol, os dyna’ch ffawd, rydych yn aeddfedu i raddau ond eto ddim. Ar ôl gadael a chyrraedd 22-23 mae ‘na aeddfedu pellach wedi mynd rhagddo wrth i rywun ddechrau dallt faint o gostus yw byw a pha mor undonog y gall byd gwaith fod. Rwyt erbyn hynny, waeth beth fo’th rawd, yn oedolyn.

Ond sylwais adref dros y penwythnos bod un newid mwy yn digwydd mewn bywyd, sef ymadael â ysgol fach a mynd i’r ysgol fawr. Roedd y nesaf peth i bedair blynedd ar ddeg yn ôl y tro diwethaf i mi grio, a chofiaf yn iawn mai’r diwrnod y gadewais Ysgol Llanllechid ydoedd. Er gwaethaf ambell gyfnod isel ers hynny, fydd hwnnw wastad yn un o ddyddiadu tristaf fy mywyd. Ar y llwyfan, yn canu ‘ysgol Llan yw’r ysgol orau...’, gwyddwn â’r doethineb rhyfedd hwnnw sy’n perthyn i blant fod rhywbeth arbennig wedi dod i ben yn fy mywyd.

Feddyliais am hyn wrth ddarllen fy hen ddyddiaduron. Y flwyddyn oedd 1996 a minnau ym mlwyddyn olaf Llanllechid. Gwelais yn syth pa mor ddi-niwed a dwl a bodlon yr oeddwn o’r ysgrifennu – o fynd i hel penbyliaid yng Nghae Poncs i Sion Bryn Eithin yn ffendio porno yng ngwrychoedd yr ysgol a Jarrod yn sgrechian arnynt, ew, atgofion da, os nad od. Erbyn mis Medi roeddwn yn Nyffryn Ogwen. Ar y cyfan, wnes i ddim mwynhau’r ysgol fawr – dwi ddim yn meddwl y buodd tan y chweched i mi wirioneddol dechrau mwynhau bywyd i fod yn onast – ond gwelir o’r ffordd yr ysgrifennais erbyn Rhagfyr ’96 – ‘nothing happened today’, ‘not bothered to write anything’ – y newid mawr sydd rhwng y ddwy ysgol. Mae’n ymylu ar drawmatig.

Un cofnod diddorol oedd o 1997 fymryn cyn etholiad hanesyddol y flwddyn honno. Y geiriau ysgrifennwyd yn y dyddiadur (a oedd am ryw reswm yn ddyddiadur yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol) ‘I want the Lib Dems to win and Plaid Cymru to win a seat’.

Dydi pobl ddim yn hoff o newidiadau, myfi yn eu mysg, ond dylwn ddiolch am rai!

mercoledì, novembre 04, 2009

Parhad o'r erchyllaf benwythnos

Yr unig reswm na waethygodd y penwythnos oedd ei fod drosodd erbyn dydd Sul. Gan ddeffro bore ddoe yn teimlo mymryn yn well, os yn anarferol o chwerw ar ôl y digwyddiadau anffortunus diweddar, cerddais i lawr i’r bathrwm dim ond i sylwi bod y gwresogydd yna’n gollwng ac wedi gwneud cythraul o lanast. A chythraul o lanast ydi’r gair cywir, os caf or-ddweud fymryn.

Fel rhywun sy’n dueddol o gadw ei sympathi’n gyfyng i deimlo piti drosto’i hun, mi suddodd fy nghalon at ddyfnder uffern. Gyda’r rygbi yn dyfod, a’r siopa ‘Dolig am gael ei wneud cyn Rhagfyr eleni, sylweddolais yn syth bin y byddai Tachwedd ddiawl yn uffern o fis drud.

Mi ddaeth y plymiwr wrth i’r gollwng waethygu, ac yno y bu drwy’r bore, yn trwsio rhyw bethau nad ydw i’n eu deall. Cant a deg ar hugain punt oedd y gost derfynol. Roedd fy mhoced i’n wylo gwaed. Dwi’n gwybod bod gan Affrica ei phroblemau ond ffwcin hel ‘does angen gwresogyddion arnynt fanno eniwe.

Dydw i ddim yn licio cael pobl draw i wneud pethau i’r tŷ – plymiwrs, bildars ac ati – mae’n un o’r sefyllfaoedd, prin os caf ddweud, y mae fy sgiliau cymdeithasol yn methu’n llwyr. Wn i ddim p’un a ydw i’n fod i gynnig panad, beth i siarad am (pan ddaw at bethau technegol megis falfau a gosod geiriach dwi’n gwybod llai na merch am barcio) neu ym mha ran o’r tŷ y dylwn fod; gan amlaf dwi’n hongian o gwmpas yn hanner gwylio’r teledu, a hanner edrych fy mod yn dallt be sy’n digwydd, er nad ydw i’n siŵr i mi gyfleu’r ail ran yn llwyddiannus yn aml.

Dydi pethau drwg ddim yn dod mewn trioedd i mi, maen nhw’n para’r wythnos gyfan, a dywedais hynny nid ychydig nôl – mae dechrau wythnos yn ddangosiad clir o weddill yr wythnos. Gyda’r diafol yn chwerthin ar fy mhen ar hyn o bryd (buasech yn synnu cymaint yr ydwyf yn beio’r diafol am fy methiannau personol) mae gen i deimlad bod o leiaf un peth arall i ddyfod cyn diwedd hyn oll, a dim jyst gollwng uwd ar y carped math o beth.

Na, mae ‘na anfadrwydd am daro Stryd Machen yr wythnos hon, a dydw i heb hyd yn oed wahodd Haydn draw.

lunedì, novembre 02, 2009

Erchyll benwythnos

Dyma hanes penwythnos mwyaf aflwyddiannus fy mhedair blynedd aflwyddiannus ar hugain ar ddaear lân Duw. Yn gryno, gan na alla’ i ymhelaethu achos mae’n brifo gormod.

Cafwyd chwydfa ar ôl yfed un botel o win coch nos Wener, sy’n annodweddiadol ohonof ynddo’i hun – dros y carped hufen hyfryd. Ni lwyddodd holl ddoniau Vanish (dau fath ohono) lwyr ymwared ar y staen ffiaidd, mae yno o hyd.

Disgynnodd llun o’m cartref Rachubaidd draw o’r wal am yr eildro, gan y tro hwn lwyddo i rwygo rhywfaint o’r papur wal a rhoi cythraul o fraw i mi yn y broses.

Ni lwyddwyd i smwddio. Un o brif fwriadau’r penwythnos oedd smwddio, ond er pedwar diwrnod o sychu, roedd y dillad o hyd yn wlyb am ryw reswm.

Dadrewyd yr oergell, dim ond i mi sefyll ar y tywel gwlyb sawl gwaith drannoeth wedyn a chanfod twll mawr yn y rhewgell fach uwch yr oergell a orchuddiwyd gan rew yn flaenorol.

Diffoddodd y sbardun ar y popty sydd ond blwydd oed felly mae’n rhaid defnyddio’r matsys i’w danio. Y rheswm dros gael yr un newydd oedd bod y sbardun wedi diffodd ar yr un blaenorol. Canfûm hefyd fod y warant o flwyddyn arno wedi dod i ben – dim ond pythefnos nôl.

Yn wir unig lwyddiant y penwythnos erchyll a fu oedd i mi wneud y lobsgows mwyaf blasus i mi ei wneud erioed. Byddai’n well gen i gael oergell a phopty sy’n gweithio’n iawn, llun sy’n fodlon cael ei osod a charped hufen, nid carped hufen efo sbloets o liw sy’n bincaidd erbyn hyn.

lunedì, ottobre 19, 2009

Her aflwyddiannus y mis trist

Pa ffordd well o ddathlu 700fed blogiad y blog newydd 'na chymysgiad o gwyno a hunansarhad?

Dwi’n od iawn wedi meddwi. Gallwn i ddweud yr amlwg a dweud fy mod i’n od iawn yn sobor ond, na, dwi ddim. A dweud y gwir, yn sobor, dwi’n grêt. Credaf yn gryf y dylai pawb, pawb yn y byd mawr crwn, feddwl ei fod o neu hi yn grêt, achos y gwir ydi dydi o ddim yn debyg iawn y bydd neb arall yn meddwl hynny amdanoch chi. Ydach, dachi’n gwybod pwy ydach chi.

Ond na, yn chwil mi alla’ i fod braidd yn rhyfedd. Daw’r her ddeietegol i ben ddydd Iau a ‘does gen i fawr o amheuaeth dweud nad oes gen i gyfle pry mewn brechdan gaws o’i chyflawni’n llwyddiannus erbyn hyn. Mae dau gibab mewn pythefnos wedi sicrhau hyn. Pan fyddaf yn chwil mi fyddaf yn gwrthryfela yn erbyn fy hun, sef yn yr achosion hyn y deiet. Wn i ddim p’un ai yin a yang ynteu gwreiddiau sgitsoffrenia ydi’r ymddygiad rhyfedd hwn, ond o’r herwydd fydda i ddim yn colli’r 10 pwys angenrheidiol.

O amcangyfrif, fyddai ‘di colli tua phump.

Dwi mor argyhoeddedig fy mod wedi colli’r her fel nad ydw i am foddran loncian yr wythnos hon. Do, fe’m trechwyd gan y têc-awê.

I fod yn onest efo chi, dwi heb fwynhau fy hun o gwbl ar y deiet ‘ma. Dwi wedi bod yn flinedig gyson a hefyd yn ddigon annifyr dros y mis diwethaf (sydd yn arwynebol yn union yr un fath ag ydw i fel arfer i’r rhai â’m hadwaen – ond y tro hwn felly y teimlwn o ddifrif). Ond mae ambell bwys yn well na chic yn din, ‘mwn.

Ynghyd ag alcohol, Sky+, ambell banad ac osgoi mynd i’r deintydd, mae bwyd yn un o wir dileits y bywyd hwn gen i. Gwleidyddiaeth, gweithio, crefydd, moesau, siopa, biliau – sôn am rwystredigaethau sydd, yn fy mywyd innau o leiaf, yn anorfod. Gwell gen i fis heb y lleill oll na bwyd. Ar yr amod y caf fwyta o flaen y teledu efo panad a photel o win.

Ta waeth, fydd hi drosodd ymhen ychydig ddyddiau, ac mi fydda i’n teimlo’n hapusach o lawer bryd hynny. Dwi wedi cael awch rhyfeddol am frechdan gaws ers cael sgwrs efo gyrrwr tacsi amdano bron i bythefnos nôl. Dwi ddim yn credu iddo fwynhau’r drafodaeth i’r un graddau â mi, cofiwch.

venerdì, luglio 31, 2009

Am. Wythnos. Ddiflas.

Wyddoch chi, dwi wedi cael wythnos ddiflas. Fy mai i ydi hyn, wrth gwrs, am beidio â gwneud dim byd yn y lle cyntaf, ond dwi ddim am baladurio am y peth achos mae’n gas gen i bobl sy’n ymdrybaeddu mewn hunandosturi. Ond bydd rhywun weithiau yn cael wythnos felly, mae’n rhan annatod o gylch bywyd – dwi wedi bod yn ddifynadd, yn ddi-ysgogiad ac, yn waeth fyth, yn lluddedig.

Ond o leiaf ei fod yn ddydd Gwener. Dwi wedi cyrraedd oes yn fy mywyd y bydda i’n fodlon bod yn ddifynadd ac yn ddi-ysgogiad ac yn lluddedig ar y penwythnos, a’i lenwi chan wneud dim. Mae’r teimlad hwnnw o gael dim gwaith drannoeth yn fy ngwneud i deimlo’n gynnes braf. Y broblem ydi wedi erbyn nos Sul bydd rhywun yn teimlo fel eu bod wedi gwastraffu penwythnos cyfan.

Er, dydw i ddim yn gwybod beth i’w wneud ar benwythnos felly, chwaith; siopa am fwyd da yn y farchnad, cael rhywbeth sbeshial i mi’n hun o dre’, dechrau ar yr ymrwymiad dwi isio’i wneud i Babyddiaeth ar y Sul, mynd i rywle hollol wahanol, actiwli llnau’r tŷ yn iawn o’r top i’r gwaelod – y gwir ydi os nad ydw i’n mynd allan dwi’n gwneud dim, heb sôn am y rhestr uchod. Dydi hynny ddim yn gynhyrchiol – ac fel rheol dydi hynny ddim yn beth da, ond mae o’n wir.

Duwadd, fel dwi’n ei ddweud, mae pawb yn cael wythnos felly o bryd i’w gilydd, ac mi fydd pethau’n ôl i’r arfer erbyn dydd Llun. Mi wneith hi botel o blonc heno, diwrnod diog yfory, a nôl bwyd ar y Sul. Un peth dwi’n caru o ddifrif am fy mywyd i ydi bod wastad haul ar fryn (nid yn llythrennol, yn amlwg). Fel y byddai Nain fwy na thebyg yn ei ddweud, “Cwyd dy galon, y tosspot”.

giovedì, luglio 30, 2009

E-byst

Dwi’n un o’r bobl drist hynny sydd byth, byth bythoedd yn cael e-byst sy’n edrych ar ei Fewnflwch bob hanner awr, rhag ofn. Rhag ofn beth, wn i ddim. Yr unig un sy’n fy e-bostio’n rheolaidd ydi Lowri Dwd, a does gan honno fawr ddim o werth i’w ddweud alla’ i sicrhau i chi. Fydd Mam yn e-bostio’n achlysurol, ond dwi ddim yn gwybod pam, does gan Mam fawr o ddim i’w ddweud chwaith heblaw am adrodd yr hyn mae hi wedi’i ddweud dros y ffôn yn barod.

Na, does neb yn anfon e-bost at yr hogyn truenus hwn. Ambell waith, caf e-bost gan y Cardiff Alumini, a dwi ddim yn dallt o gwbl pam ar wyneb y ddaear y mae’r Brifysgol yn trio cadw mewn cysylltiad efo fi, o ystyried nad oedden nhw’n fy licio i ryw lawer yno. Mae GO Wales yn gofyn i mi ydw i isio job. Dydw i ddim. Mae Darlows hefyd yn gofyn i mi a ydw i isio tŷ. Dydw i ddim.

Newydd weld bod ‘na, er hynny, 666 o negeseuon yn y mewnflwch, sydd ddim yn fy synnu gan fy mod wedi diflasu o ‘nghof yr wythnos hon, ac mae hi’n dywydd apocalyptaidd. Ych, sôn am gywilydd pe cawn yr Apocalyps rŵan. Sôn am siarad mân cachlyd efo Pedr Sant wrth y giatiau euraidd.

“Felly be fuost ti’n ei wneud yn ystod yr Apocalyps?”
“Cyfieithu”
“Fuck me mae hynny’n sad”

Ecseterâ.

venerdì, luglio 17, 2009

'Sdim byd ar y teledu heno

Yn ddiweddar, rhaid i mi gyfaddef, dwi wedi troi’n unigolyn chwerwach o lawer, gyda phethau bach iawn yn mynd ar fy nerfau (megis y ddolen i’r dde sy’n cyfeirio at Faes E fel “Y Fforwm Drafod Gymraeg” pan y dylai fod “Y Fforwm Trafod Cymraeg” – dydi cyfieithu ddim yn fêl i gyd cofiwch).

Gwraidd hynny ydi fy anobaith parhaol cyfredol. Dwi ddim yn licio’r ffaith fy mod i’n byw mewn oes lle mae popeth dwi’n credu ynddo neu’n ei charu yn diflannu. Hoffwn i wedi bod yn un o’r genhedlaeth gynt a welodd y pethau hynny’n gadarn, neu’n rhan o’r genhedlaeth nesaf, na fyddant yn poeni am y pethau anghofedig hynny. Ni fyddent yn treulio ‘un funud fach cyn elo’r haul i’w orwel’ i’n cofio ni, fetia’ i.

Mae’n waeth nag erioed heno gan nad oes dim byd ar y teledu. Dwi wedi canslo rhyngrwyd y tŷ, gan ei fod mor uffernol, a dwi’n bwriadu cael Sky. Dwi’n gwbl, gwbl fodlon ar analog yn bersonol ond alla’ i ddim aros yn tŷ drwy’r nos heb ryngrwyd na theledu. Dwi’n licio meddwl y byddwyf yn ysgrifennu, ond fel unigolyn cwbl ddi-ddisgyblaeth fyddwn i’m yn mentro’r ffasiwn beth, ond yn hytrach treulio f’amser yn mynd i dai fy ffrindiau ar adegau cyfleus, megis pan fo Come Dine With Me ar y teledu, gan ddywedyd “Duwcs, mae Come Dine With Me newydd ddechrau, rown i o ‘mlaen ia?”

Dwi’n gallu bod yn ofnadwy am wylio teledu. Oni fyddaf yn mynd allan i wneud rhywbeth, bydda i’n gwylio’r teledu o gyrraedd y tŷ ar ôl cyrraedd adra o’r gwaith nes i mi benderfynu cysgu, neu fy mod i wedi yfed gormod fel nad wyf yn gallu aros ar ddihun. Dim ond hanner botel o jin sydd acw ar hyn o bryd. Dwi’n ffan enfawr o G&T, ac yn gwbl fodlon cyfaddef mai hen ddynes yn anad dim y dylwn fod petae’r byd yn lle cyfiawn.

Ond dydi hi ddim, a dyna pam nad oes dim ar y teli heno ac y bydd yn rhaid i mi feddwi i flocio’r ffycar beth allan.

lunedì, giugno 22, 2009

Hello? It is meat you're looking for?

Mae’n ‘stalwm erbyn hyn, ond myfi a Ceren penderynasom pe byddem yn agor cigydd y byddwn yn ei alw’n Hello? Is it meat you're looking for? a llon y chwarddasom. Penderfynwyd chwarae’r un gêm nos Sadwrn, a minnau off fy mhen ar gyfuniad o gwrw a lager cyn mynd ymlaen i gael G&Ts (dwi’n caru G&T), gan ddod i fyny efo siop sgidiau o’r enw Shoe’ll Never Walk Alone a’m hoff un i, siop llenni i droseddwyr o’r enw Suspicious Blinds.

Hegar oedd fy noson i. Gwariais £70 ar adeg na ddylwn fod yn gwario cymaint. Mae’r teimlad o adael eich hun i lawr yn deimlad ofnadwy, dwi’n meddwl – fydda i’n ei wneud yn ddigon aml ac mae’n deimlad digon cyffredin ar fore Sul, gan ddeffro gyda waled wag. Nid ei fod yn f’atal dro ar ôl tro, achos pan ddaw at orchfygu temtasiwn dwi’n anobeithiol.

Welish i mo fora Sul gan fy mod yn cysgu. Dwi heb fod â chyn waethed ben mawr ‘stalwm. Llwyddais i ddim fynd i siopa, hyd yn oed, sy’n rhan annatod o’r Sul erbyn hyn. Fydda i hefyd yn siopa bwyd nos Lun, cofiwch. Prin iawn y bydda i’n gwneud dim ond am siopa bwyd.

Ond ta waeth, fydd ‘na ddim meddwi hwyl i mi am ‘chydig. Roedd yn rhaid i mi dalu llwyth mewn treth gyngor diwrnod o’r blaen (seriws, llwyth) ac mi gefais ŵys i’r llys. Anghofio oeddwn wedi gwneud, wrth gwrs, ond talu oedd yn rhaid, doeddwn i ddim am fynd i’r llys. Roedd y ddirwy ar ben y dreth yn £40. Argol, mae pres yn beth digalon.